Po wynikach wyborów prezydenckich masz ochotę znaleźć azyl na drugiej półkuli? A może po prostu postanowiłeś/aś wykorzystać przerwę w lockdownach na odległe wakacje? Podróże są wspaniałe – pozwalają nam poznawać ludzi i ich kultury, doświadczać nowych smaków, zapachów i widoków oraz przy odrobinie szczęścia – wydobywać nas z utartych ścieżek myślenia, czucia i życia.
Choć podróże lotnicze są radykalnie mniej obarczone ryzykiem wypadku niż samochodowe, niestety nie pozostają obojętne dla naszego zdrowia. Godziny w bezruchu, suchym powietrzu i hałasie nie są odpowiednikiem naszego naturalnego środowiska. Klimat panujący w samolocie – przede wszystkim niskie ciśnienie i niebieskie światło – prowadzić może do uszkodzeń mitochondriów, zmęczenia i stanów zapalnych.
O ile podróże na północ czy południe są bardziej akceptowalne dla naszych organizmów, o tyle zmiana stref czasowych może kosztować nas nieco więcej zdrowia. Częsty jet lag i chroniczne zmęczenie podróżą może prowadzić nie tylko do zaburzeń snu i nastroju, ale również – poprzez m.in. zaburzenie procesów autofagii – do chorób serca czy nowotworów (podobnie jak praca zmianowa). Na szczęście z pomocą przychodzą lockdowny (ha ha ha)… biohakerskie taktyki ułatwiające nam podróże w czasie.
Jak zhakować jet lag?
Przed wylotem:
1. Jak najszybciej zadbaj o jelita
Zadbane jelita pomogą Ci zachować zdrowie przez długie lata oraz wesprą procesy odpowiedzialne za wydzielanie melatoniny, czyli tzw. „hormonu snu”.
2. Jak najszybciej zacznij redukować poziom stresu
Przed wystawieniem się na obciążenie w postaci długiej podróży warto zadbać o regenerację organizmu. Zalecany jest odpoczynek, dobry sen oraz suplementacja Ashwagandhy i magnezu (kod zniżkowy 5%: KasiaZen5). Można też skorzystać z okazji i rozpocząć przygodę z medytacją – np. uważności.
3. Wyposaż się w okulary blokujące niebieskie światło
Światło na pokładzie samolotu śmiało można nazwać śmieciowym. Sieje w naszych organizmach podobne spustoszenie, co śmieciowe jedzenie. Warto chronić się więc przed nim specjalnymi okularami (kod zniżkowy 5%: KasiaZen5).
4. Zainteresuj się odzieżą kompresyjną
Latanie zwiększa ryzyko zakrzepicy aż o 100-200%, a odzież kompresyjna pomoże Ci zachować dobre krążenie podczas długiego lotu i zminimalizować ryzyko stanów zapalnych. Dzięki temu po podróży będziesz mniej opuchnięty/opuchnięta i zmęczony/zmęczona.
5. Unikaj alkoholu przez 3 dni przed wylotem
Alkohol przyczynia się do odwodnienia organizmu oraz zaburzeń faz snu. Twój organizm nie tęskni za dodatkowymi utrudnieniami, lepiej więc nie dolewać benzyny do ognia.
6. Zacznij przestawiać zegar 3 dni wcześniej
Stopniowo przesuwaj swój zegar biologiczny o pół godziny lub godzinę każdego dnia, żeby zmiana strefy czasowej była jak najmniej gwałtowna. Jeśli wybierasz się na wschód, kładź się spać i wstawaj wcześniej niż zwykle. Jeśli planujesz podróż na zachód – kładź się spać i wstawaj coraz później. JetLagRooster
7. Wyposaż się w melatoninę
Suplementacja melatoniny podczas lotu lub na miejscu to ostateczność, jednak jej posiadanie „na wszelki wypadek” może poprawić Twój komfort. Być może po zastosowaniu dalszych wskazówek, okaże się bezużyteczna.
Podczas lotu:
1. Wybierz miejsce przy przejściu
Jak najwięcej się ruszaj i wędruj po pokładzie, a siedząc – opieraj stopy o metalowy podnóżek, co pozwoli Ci się „uziemić”.
2. Nastaw się mentalnie na czas docelowy
Już na początku lotu do miejsca docelowego przestaw zegarki oraz zacznij myśleć i działać według nowego czasu.
3. Nawadniaj się
Powietrze w samolocie jest bardzo suche, dlatego pij dużo wody / wody z cytryną / wody z elektrolitami (idzie to w parze z częstymi wędrówkami po pokładzie), unikaj alkoholu i kofeiny.
4. Pość przez całą podróż
Dzięki temu unikniesz wątpliwej jakości pożywienia w samolocie i pomożesz organizmowi zresetować zegar biologiczny, który uwzględnia także Twoje pory posiłków. Zjedz obfity posiłek przed wylotem oraz solidne białkowo-tłuszczowe śniadanie w nowej strefie czasowej.
5. Izoluj się od hałasu
W samolocie koniecznie używaj zatyczek do uszu lub słuchawek. Możesz poddać się spokojnej muzyce lub wykorzystać czas podróży na słuchanie prowadzonych medytacji.
6. Zadbaj o swoje komórki
Podczas lotu warto suplementować Q10 + PQQ oraz antyoksydanty (np. witaminę C), aby ograniczyć spustoszenie w Twoich mitochondriach.
7. Blokuj „śmieciowe” światło
Okulary blokujące niebieskie światło również zatroszczą się o Twoje mitochondria, pomogą Ci zasnąć w nieprzyjaznych warunkach oraz unormować procesy związane z produkcją melatoniny.
Po przylocie:
1. Chodź boso po trawie / plaży
Uziemianie tuż po przylocie pomoże Ci zresetować zegar biologiczny i zaadaptować się do nowego środowiska.
2. Wystawiaj się na słońce
Po przylocie jak najwięcej czasu spędź na zewnątrz, a słońce w naturalny sposób przestawi Twój rytm dobowy.
3. Ruszaj się
Po godzinach „zapuszkowania” skorzystaj z możliwości ruchu – pójdź na spacer, porozciągaj się lub popływaj.
4. Wykąp się w zimnej wodzie
Skorzystaj z basenu lub weź zimny prysznic – orzeźwi Cię to i pomoże dotrwać do godzin wieczornych.
5. Pójdź na masaż lub akupunkturę
Zabiegi te pomogą Twojemu ciału unormować jego naturalne procesy i obniżyć poziom kortyzolu, czyli „hormonu stresu”.
6. Unikaj alkoholu przez 3 dni po przylocie
Podobnie jak przed wylotem – przez 3 dni po przylocie warto szczególnie przyłożyć się do nawadniania organizmu i regulacji pełnowartościowego snu.
7. Unikaj drzemek w ciągu dnia
Jeśli mimo powyższego korci Cię, aby się zdrzemnąć, bądź twardy/twarda i połóż się najwcześniej o 21 czasu lokalnego. Pomoże Ci to w szybszym zaadaptowaniu się do nowej strefy.
To co? Dokąd się wybierasz? 🙂
I czy masz jakieś inne sprawdzone sposoby na jet lag?
Źródła:
- Asprey, D., How to avoid jet lag when traveling
- Kruse, J., The jet lag Rx: human flight biohacking
- Singh, R., How to beat jet lag with biohacking
- Troia, B., How to Hack Jet Lag – 5 Biohacking Tips for Air Travel